Idle Idol – the Japanese Mascot
Text Harmen Liemburg (in Dutch) for Items 2/2011
Japanners lijken een diepe liefde te hebben voor mascottes, die, uitgevoerd als object, hun produkt, bedrijf, organisatie, stad, en wat je verder maar kunt bedenken in weer en wind staan te vertegenwoordigen. Vanuit de Hollandse polder (zijn wij hier ooit verder gekomen dan de ‘Gaper’ aan de gevel van de drogist?) is het gemakkelijk om dit soort ‘poppen’ af te doen als driedimensionale logo’s, maar dat zou deze figuren geen recht doen. In Japan gaat kawaisa, de waardering voor alles wat lief en schattig is terug tot de Edo-periode (1603 – 1868), en is een fenomeen dat raakt aan alle aspecten van de huidige samenleving. Los van de associatie met een specifiek merk of winkel, hebben veel van deze poppen ook een zelfstandig eigen leven. In een aantal gevallen, zoals de vaak (voor verkoop aan verzamelaars) gestolen Satoko-chan (een roze vrouwtjesolifant van een drogisterij waar het winkelpersoneel steeds wisselende outfits voor maakt), leidt dat tot weer nieuwe produkten waarin de mascottes als ‘character’ een hoofdrol krijgen.
PiPo-kun, Tokyo Metropolitan Police mascot
Idle Idol (‘Idol’ vanwege de aanbidding door het Japanse publiek, ‘Idle’ omdat de mascottes stilstaan terwijl het leven rondom hen doorgaat) is samengesteld door de Britse tweelingbroertjes Harrison, die dit soort figuren de afgelopen jaren all-over Japan hebben gefotografeerd. Het is leuk klein boekje geworden dat dit fenomeen op een lichtvoetige manier in historisch en cultureel verband probeert te plaatsen, en de herkomst en funktie van meest voorkomende figuren kort introduceert. Wie ooit Japan bezocht zonder de taal machtig te zijn, krijgt antwoord op vele prangende vragen. Zo blijkt de knipogende rode vogel met ‘T-Up’ op de borst geschreven, een feniks voor te stellen die de wederopstanding van een gereviseerde tweedehands Toyota symboliseert. De doorgewinterde, in Japanse popcultuur-weetjes geïnteresseerde lezer smacht natuurlijk naar een dieper gravende studie van dit alles. Bij gebrek aan wetenschappelijke publicaties op dit gebied zou idleidol.net voorlopig in die behoefte kunnen voorzien. Uit een overzicht in dit bij de gedrukte publicatie behorende blog, valt bijvoorbeeld op te maken dat de Tokyo Motropolitan Police lang niet het enige Japanse politiekorps met een eigen mascotte is! Daar zal Pipo-kun (van ‘people’ en ‘police’), met z’n bovenmaatse oren, ogen als pizzaborden en handige antenne (mensen met problemen helpen, alle hoeken van de maatschappij overzien, snel bewegingen opvangen) vast blij mee zijn.
Idol encounters in Nagasaki and Tokyo, 2007
Idle Idol: The Japanese Mascot
Edward en John Harrison
Mark Batty Publisher, New York 2010
Hardcover, formaat 14,5 x 18,5 cm, 144 pp, afbeeldingen in kleur, Engelstalig
Euro 16,-
ISBN-13: 978-0-9841906-1-4